Ξεκίνησα μὲ μιὰ πολὺ γνώριμη ρήση, ἡ ὁποία λειτουργεῖ ὡς παραίνεση ἀπὸ τὰ παιδικὰ καὶ ἐφηβικά μας χρόνια, ἔτσι ὥστε ἀπὸ μικρὴ ἡλικία νὰ μάθουμε νὰ λειτουργοῦμε μὲ σύνεση στὴν διαχείριση ὄχι μόνο των χρημάτων ἀλλὰ γενικότερα στὴν ὀρθὴ ἐκμάθηση οἰκιακῆς οἰκονομίας καὶ συμπεριφορᾶς ἀπέναντί σε ὅσα ἔχουμε.
Ἐνῷ ὅμως στὸ οἰκογενειακό μας περιβάλλον μαθαίνουμε νὰ λειτουργοῦμε μὲ αὐτὲς τὶς ἀρχὲς ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο συμβαίνει
ὅταν βρεθοῦμε σὲ ἕνα δημόσιο χῶρο ἢ ὑπηρεσία στὸν ὁποῖο φαινομενικὰ «ἄλλοι» πληρώνουν γιὰ μᾶς, μὴ ὑπολογίζοντας ὅτι σὲ μικρὸ-κοινωνικὸ ἐπίπεδο ὁ καθημερινὸς τρόπος ζωῆς μᾶς ἐπηρεάζει τὸ «ὅλον» ποὺ εἶναι ἡ κοινωνία ποὺ ζοῦμε. Ἐπὶ αὐτοῦ του ζητήματος πολλὲς φορὲς σὲ τηλεοπτικὲς συζητήσεις παρατηρεῖ κανεὶς ὅτι ὅλοι μιλοῦν τὴν σήμερον ἡμέρα γιὰ σπατάλη, κακοδιαχείριση καὶ πολλὰ ἄλλα τὰ ὁποῖα σχετίζονται μὲ τὴν λανθάνουσα λειτουργία τῶν δημόσιων ὑπηρεσιῶν, ἐλάχιστοι ὅμως διατυπώνουν ἰδέες καὶ προτάσεις, οἱ ὁποῖες νὰ ἀποσκοποῦν σὲ λύσεις καὶ ἐναλλακτικοὺς τρόπους ἀντιμετώπισης τῆς ὑπάρχουσας κατάστασης. Ἡ βασικὴ προβληματικὴ τὴν ὁποία διεξοδικὰ θὰ ἐπιχειρήσω νὰ παρουσιάσω ἀφορᾷ τὴν ἐξοικονόμηση ἐνέργειας στὸ δημόσιο τομέα, μὲ ἔμφαση τὶς δημόσιες καὶ δημοτικὲς ὑπηρεσίες ποὺ ἑδρεῦον στὴ πόλη τῆς Καστοριᾶς καὶ τῶν περιχώρων της. Σὲ αὐτὴ τὴν προσέγγιση τοῦ προβλήματος περιλαμβάνονται ὅλες οἱ σχολικὲς μονάδες (νηπιαγωγεῖα, δημοτικά, γυμνάσια , λύκεια), οἱ ἐγκαταστάσεις τοῦ Δήμου Καστοριᾶς καὶ τῆς Περιφερειακῆς Ἑνότητας κλπ. Σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς δημόσιες δομὲς τὰ κύρια πάγια ἔξοδα εἶναι τὸ ἠλεκτρικὸ ρεῦμα καὶ τὸ νερό, ἀγαθά τα ὁποῖα καὶ θὰ ἀποτελέσουν τὸ βασικὸ ἀντικείμενο τῆς προβληματικῆς μας.
Ὅπως ἀνέφερα ἐξ ἀρχῆς, ἡ σημερινὴ νοοτροπία ποὺ ἐπικρατεῖ στὶς πλεῖστες δημόσιες ὑπηρεσίες ἔγκειται στὴν ἀλόγιστη σπατάλη, τὸν ἄκρατο καταναλωτισμὸ ἀλλὰ πολὺ περισσότερο στὴν ἔλλειψη συνέπειας καὶ κατανόησης ὅτι πολλὲς ἀτομικὲς λανθάνουσες συμπεριφορὲς δημιουργοῦν ἕνα μεγάλο λανθάνον «ὅλον» ποὺ στὴ περίπτωσή μας εἶναι ὁ ἀποσαθρωμένος κρατικὸς μηχανισμὸς ἐλέγχου καὶ τήρησης κάθε εἴδους τάξης (ἀταξίας θὰ ταίριαζε καλύτερα…). Αὐτὸ ὅμως ποὺ θὰ μπορούσαμε νὰ κάνουμε ὡς εὐσυνείδητοι πολῖτες θὰ ἦταν νὰ προσπαθήσουμε νὰ ἀλλάξουμε ὄχι τὸν διπλανό μας ἀλλὰ πολὺ περισσότερο τὸν ἴδιο μας τὸν ἑαυτὸ ἔτσι ὥστε νὰ λειτουργοῦμε μὲ σύνεση ἀπέναντι στὴν ὑπηρεσία ποὺ μᾶς βιοπορεῖ συντελώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο καὶ στὴν συλλογικὴ εὔρυθμη λειτουργία τοῦ κάθε εἴδους κρατικοῦ μηχανισμοῦ. Ἀπὸ τὴν ἄλλη θὰ ἔπρεπε νὰ δίνονται κίνητρα στοὺς παραγωγικοὺς καὶ συνεπεῖς ὑπαλλήλους, οἱ ὁποῖοι ἀποδίδουν τὰ μέγιστα στὴν ὑπηρεσία τοὺς ἀποτελώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο παράδειγμα πρὸς μίμηση γιὰ τοὺς ὑπόλοιπους.
Οἱ δημόσιες δομὲς ποὺ ἑδρεύουν στὴν πόλη τῆς Καστοριᾶς σὲ ἐτήσια βάση καταναλώνουν Χ νερὸ καὶ Χ ἠλεκτρικὸ ρεῦμα ξοδεύοντας ἐτήσια συνολικά το ποσὸ τῶν Ψ εὐρώ. Παραδειγματικὴ περίπτωση ὁρίζεται ὁ Δῆμος Καστοριᾶς, ὁ ὁποῖος θὰ μποροῦσε νὰ ἐξοικονομήσει σὲ ἐτήσια βάση ἕνα 20-30% ἂν θὰ μποροῦσε νὰ ἐφαρμόσει τὶς ἑξῆς πρακτικές:
Ὅσον ἀφορᾷ τὴν ὕδρευση:
Νὰ ἀντικατασταθοῦν οἱ βρύσες μὲ κάνουλες ἀπὸ αὐτόματα ἠλεκτρονικὰ σύστημα ρήσης ὕδατος. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο θὰ μποροῦσε νὰ περιοριστεῖ σημαντικὰ ἡ σπάταλη, ἡ ὁποία πολλὲς φορὲς διενεργεῖται ἀπὸ ἀμέλεια στὸ κλείσιμο τοῦ διακόπτη.
Ὅσον ἀφορᾷ τὸ ἠλεκτρικὸ ρεῦμα:
Νὰ τοποθετηθοῦν ἡλιακὲς κυψέλες στὶς σκέπες τῶν κτηρίων ποὺ ἀνήκουν στὸ Δῆμο Καστοριᾶς καὶ στεγάζουν ὑπηρεσίες του. Αὐτὸ τὸ μέτρο θὰ λειτουργοῦσε εὐεργετικὰ καὶ στὴν σταδιακὴ ἀποδέσμευση ἀπὸ τὸ πετρέλαιο κατὰ τοὺς χειμερινοὺς μῆνες.
Νὰ τοποθετηθεῖ αὐτοματοποιημένος ρυθμιστῆς φωτισμοῦ σὲ ὅλους τους δημόσιους χώρους, ἕνα σημαντικὸ μέτρο τὸ ὁποῖο διαμορφώνει τὸ φωτισμὸ σύμφωνα μὲ τὶς ὑπάρχουσες περιβαλλοντικὲς συνθῆκες
· Νὰ δοθοῦν οἰκονομικὰ καὶ ἠθικὰ κίνητρα στοὺς ἑκάστοτε προϊσταμένους τῶν ἐν λόγῳ δημοτικῶν ἐπιχειρήσεων ὅταν θὰ παρουσιάζουν διακριτὴ καὶ οἰκονομικὴ συμπεριφορὰ ἀπέναντι στὴν ὑπηρεσία τους.
Οἱ παραπάνω σκέψεις καὶ προτάσεις δὲν ἀποτελοῦν πρωτοτυπία ἀλλὰ πολὺ περισσότερο ὑποθέσεις ρουτίνας σὲ ἀναπτυγμένες χῶρες τῆς Δ. Εὐρώπης. Ὡστόσο, μιὰ τέτοια κίνηση στὰ δικά μας δεδομένα θὰ ἀποτελοῦσε καινοτομία καὶ δεῖγμα προοδευτισμοῦ δείχνοντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο θέληση γιὰ τὴν βελτίωση ὄχι μόνων των οἰκονομικῶν του Δήμου μᾶς ἀλλὰ πολὺ περισσότερο γιὰ τὴν δημιουργία κλίματος ἐμπιστοσύνης καὶ σεβασμοῦ ἀπέναντι στοὺς πολῖτες, οἱ ὁποῖοι ἐνῷ πληρώνουν ἕνα κάρο φόρους καὶ κρατήσεις καθημερινὰ διαπιστώνουν φαινόμενα σπατάλης καὶ κακοδιαχείρισης. Ἐπίσης, μιὰ σημαντικὴ δυνατότητα γιὰ τὴν χρηματοδότηση τῶν παραπάνω δράσεων θὰ ἦταν καὶ ἡ ἀξιοποίηση τῶν ἑκάστοτε εὐρωπαικῶν προγραμμάτων, τὰ ὁποῖα πολὺ συχνὰ προκυρήσουν χρηματοδοτήσεις γιὰ τὴν ὑλοποίηση τέτοιων ἔργων. Θὰ πρέπει οἱ τοπικοί μας ἄρχοντες νὰ δώσουν βαρύτητα στὸ ζήτημα τῆς ἐνεργειακῆς ἐξοικονόμησης, ζήτημα μείζων το ὁποῖο θὰ μποροῦσε νὰ δημιουργήσει νέες θέσεις ἐργασίας ἀλλὰ καὶ τὴν χρηματοδότηση κοινωνικῶν καὶ πολιτιστικῶν δράσεων πρὸς ὄφελος τῆς Καστοριᾶς μας καὶ τῶν κατοίκων της.
Ἰωάννη Μ. Τσακιρίδη
Μουσικολόγου